«فوت کرد»، «درگذشت»، «مُرد»، «رخ در نقاب خاک کشید»، «دار فانی را وداع کرد»، «رحلت فرمود»، «به شهادت رسید»، «به هلاکت رسید»، و چند فعل و ترکیب دیگر هستند که بر مفهوم از بین یا از دنیا رفت یا «مرگ» دلالت می‌کنند. در «هوش کلامی» و «خبرنویسی» به کاربران آموزش می‌دهند از افعال و واژه‌های متناسب با شخصیت سوژه استفاده کنند. در خبرنویسی حتی توصیه می‌شود، واژه و فعل طوری انتخاب‌شود که نماینده بی‌طرفی رسانه و خبرنگار باشد. برخی از قواعد خبرنویسی مشمول استثناهایی هم هست. مثلا رعایت احترام سوژه خیلی در خبر مرسوم نیست، ولی در مورد رهبر جمهوری اسلامی ایران، و مراجع عظام تقلید، احترام ضروری است و باید از افعال جمع در مورد خبرهای مربوط به آن‌ها استفاده کرد. این قاعده جهان‌شمول است و مشمول پاپ رهبر کاتولیک‌های جهان، خاخام بزرگ یهودیان، ملکه یا شاه برخی از کشور‌ها هم می‌شود.
با این وصف در خبرها در مورد مرگ «ملکه الیزابت» باید به این استثناها توجه، و حرمت او را در خبرنویسی به‌خاطر داشت. سیمای جمهوری اسلامی ایران از لحظه درگذشت ملکه الیزابت تا ساعاتی بعد از آن، در زیرنویس خبری برای این خبر از فعل ــ اگر نگویی‌ایم غیرمحترمانه دستکم کم‌احترام ــ مُرد استفاده کرد.
این کار علاوه بر این‌که خلاف اصول اخلاقی روزنامه‌نگاری و خبرنویسی است، از منظر سیاسی و دیپلماتیک هم رفتار اشتباهی تلقی می‌شود.
ایران در شرایط حاضر نیاز به تنش‌زدایی شدید در روابط خارجی با اکثر کشور‌ها و خصوصا کشورهای اروپایی دارد، و بی‌توجهی به چنین ظرافت‌‌های ساده‌ای می‌تواند به انزوای بیشتر کشور و در نتیجه گسترش آنتروپی و کاهش سرمایه اجتماعی منجر شود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر